İlahlık Atfedilen Yöneticiler Unutulan Allah ve Çöken Toplumlar

Toplumların çöküşü, büyük felaketlerle değil, küçük sapmalarla başlar. Bugün İslam’ı dillerinden düşürmeyen, ama hayatlarına bir gram indiremeyen milyonlarca insanın yaşadığı çelişki, tarihte nice kavimlerin helakıyla sonuçlanmış hakikatin aynadaki yansımasıdır. Kur’an, insanlara sadece ibadet şekilleri değil, aynı zamanda düşünme, sorgulama ve adaleti ayakta tutma sorumluluğu yüklemiştir. Bu sorumluluk, hiçbir beşeri otoritenin Allah’ın hükmünün önüne geçemeyeceğini açıkça belirtir.

Ne var ki günümüzde insanlar, Allah’a değil, yöneticilerine, partilerine, cemaatlerine, lider figürlerine adeta taparcasına bağlanmakta ve bu bağlarını sorgulayanları düşman bellemektedir. Allah'ın emirlerine karşı gelen yöneticileri eleştirmek, dinî bir sorumluluk olmasına rağmen, bazı insanlar için neredeyse "küfür" derecesinde bir suç sayılmaktadır. Bu durum, aslında Allah’ın değil, yöneticilerin ilahlaştırıldığı, hakikatin ise mezara gömüldüğü bir çöküşü anlatır.

Allah’a İman mı, Yöneticilere Biat mı?

Kur’an’da Firavun ’un halkı tarafından nasıl ilahlaştırıldığını anlatan ayetler (örneğin, Zuhruf Suresi /51-54) bize önemli bir gerçeği öğretir:

"Firavun kavmine seslendi: 'Ey kavmim! Mısır mülkü ve altımdan akan nehirler benim değil mi? Hâlâ görmüyor musunuz?'" (Zuhruf/51)

"Böylece halkını küçümsedi de onlar ona itaat ettiler. Çünkü onlar fasık bir topluluktu." (Zuhruf/54)

Bu ayetler, yöneticilerini kutsayan, onların her dediğini sorgusuz kabul eden halkın nasıl fısk içinde olduklarını açıkça beyan eder. Bugün de benzer şekilde, "ama o bizim liderimiz, o bizim davamızın adamı" diyerek her türlü yolsuzluğu, adaletsizliği, hatta zulmü savunmak, insanı Allah’ın değil, beşerin kulu haline getirir.

Küçük Yanlışlarla Zehirlenen Vicdanlar

Hakikat, bir anda çökmez; vicdanlar küçük küçük zehirlenir. Önce yolsuzluklar "hizmete engel olmasın" diye görmezden gelinir, sonra adaletsizlikler "düşmana fırsat vermemek" adına meşrulaştırılır. En sonunda ise, Allah’ın emirleriyle çelişen her uygulama, "dava gereği" normalleşir. Bu süreç, Kur’an’da anlatılan "kalbin mühürlenmesi" olgusunu doğurur:

"Hayır! Kazandıkları günahlar, kalplerini paslandırmıştır." (Mutaffifin/14)

"Kim Allah’ın zikrinden yüz çevirirse, ona dar bir geçim vardır." (Taha/ 124)

Toplumun genelinde yaşanan bu kalp körlüğü, artık doğrulara karşı duyarsızlık, yanlışlara karşı bağışıklık şeklinde kendini gösterir. İnsan, kötülüğü bile savunacak kadar kendi hakikatinden uzaklaşır.

Sorgulama Yetisini Yitiren Toplumlar

Allah insana akıl vermiş, düşünmesini emretmiştir:

"Hiç düşünmez misiniz?" (A'raf/184)

"Onlar Kur’an’ı düşünmezler mi? Yoksa kalpleri kilitli mi?" (Muhammed/24)

Sorgulamayan toplumlar, yöneticilerinin her adımını taklit eder, onların dilini kullanır, onların öfkesini sahiplenir, onların düşmanını düşman edinir. Böyle toplumlar, hakikati değil, lidere sadakati ölçü kabul eder. Bu durum, Kur’an’ın bize defalarca uyardığı bir yanılgıdır:

"Biz atalarımızı bir yol üzere bulduk, biz de onların izlerine uyarız." (Zuhruf/22)

Bu ayetteki zihin yapısı, bugünkü bireylerin partisel, ideolojik veya kült lider bağımlılığıyla birebir örtüşmektedir. Oysa Kur’an, aklını kullanmayanları aşağıların aşağısı olarak nitelendirir:

"Şüphesiz ki Allah katında canlıların en şerlisi, akıllarını kullanmayanlardır." (Enfal/22)

Yanlışa Bağışıklık Kazanan Toplum

Yanlışlara alışan toplum, önce tepkisizleşir, sonra savunucu hale gelir. En sonunda ise, hakikate düşman kesilir. Kur’an bu durumu şöyle tasvir eder:

"İnsanlara bir zarar dokunduğunda, bize dua ederler; sonra onlara bir rahmet tattırdığımızda, hemen bir grup Rabblerine şirk koşarlar." (Rum/33)

Burada dikkat çekici olan husus şudur: İnsan, rahatı yerindeyken Allah'ı unutur, çıkarları söz konusu olduğunda Allah’ın ayetlerini tevil etmeye çalışır. Bugün de birçok insan, zalim yöneticilere karşı ses çıkarmadığı gibi, onları Allah adına savunacak kadar ileri gitmektedir. Bu da açık bir şirktir:

"Onlar âlimlerini ve rahiplerini Allah’tan başka rabler edindiler..." (Tevbe/31)

Hakikatin Sesini Yeniden Duyurmak

Toplumları karanlıktan aydınlığa çıkaracak olan şey, hakikatin sesiyle yeniden buluşmaktır. Bu, ancak bireyin kendini sorgulamasıyla mümkündür. Kur’an defalarca bireyi kendisine dönmeye davet eder:

"Ey iman edenler! Allah’a karşı gelmekten sakının ve herkes yarın için ne hazırladığına baksın." (Haşr/18)

Bu ayet, sadece bireysel günahları değil, toplumsal duyarsızlıkları da kapsamaktadır. Bir toplumun uyanışı, bireylerin vicdanlarının yeniden harekete geçmesiyle mümkündür. Bu da aklın, kalbin ve ruhun birlikte çalışmasıyla sağlanabilir.

Çakraları Kapanmış İnsanlık ve Manevi Ölüm

Sürekli yanlışlara maruz kalan insanın tüm "çakraları" yani duyarlılık merkezleri kapanır. Ruh artık hakikate karşı sağırdır. Allah bu durumu şöyle anlatır:

"Kalpleri vardır ama anlamazlar; gözleri vardır ama görmezler; kulakları vardır ama işitmezler. Onlar hayvanlar gibidir, hatta daha da aşağıdırlar." (A'raf/179)

Bu manevi ölüm, bedenen diri ama ruhen ölü bir toplumun tanımıdır. Ne kadar gelişmiş olursa olsun, adaletin, vicdanın, merhametin olmadığı bir yerde insanlık çöker.

Hakikate Dönüş-Bir Yaşam Manifestosu

1. Yöneticiler asla kutsal değildir. Onlar da beşerdir, hata yaparlar ve hesap vermelidirler.

2. Kur’an tek ölçüdür. Liderler, ideolojiler, cemaatler Kur’an’a aykırıysa reddedilmelidir.

3. Sorgulamak farzdır. Şüphe değil, düşünmek Kur’an’ın emridir.

4. Adalet, sadakatin önündedir. Bir lidere olan bağlılık, adaletsizliği meşru kılamaz.

5. Vicdan, toplumsal pusuladır. Sessiz kalmak, zulme ortak olmaktır.

6. Bilinçli iman, kör biattan üstündür. Allah’a teslim olmak, insana kulluktan kurtulmaktır.

Artık uyanma zamanıdır. Hakikat; parti binalarında, miting meydanlarında ya da liderlerin dudaklarında değil, Kur’an’ın kendisindedir. Her birey, kendini sorgulamalı, yöneticisini değil Allah’ı yüceltmeli, hakikatin izini sürmelidir. Zira gün gelecek herkes kendi liderini değil, kendi vicdanını savunmak zorunda kalacaktır. O gün gelmeden, ruhlarımızı Allah’ın nuru ile arındırmalı, hakikatin sesine kulak vermeliyiz. Çünkü gerçek özgürlük, Allah’a kul olup insana kulluktan kurtulmaktır.

"Allah’a kul olun, kullara değil..." (Al-i İmran/79)

Erol Kekeç/10.04.2025/Sancaktepe/İST 

Başlıksız Bir Gelecek

Tefekkürün Bitip Kodların Konuştuğu Yeni İnsanlık Dönemi

İnsanlık tarihi boyunca insan, düşünen, anlayan, sorgulayan, kendi geleceğini planlayan ve kararlarını özgür iradesiyle belirleyen bir varlık olarak tanımlandı. Bu varlık, yaşadığı dünyaya yön verdi; kültürler inşa etti, medeniyetler kurdu ve fikirleriyle çağları değiştirdi. Ancak gelinen noktada, bu insan tanımı köklü bir dönüşüm geçirmekte. Özgür iradeden arınmış, tercihlerinin ardındaki gerçek nedenleri sorgulama yetisinden uzaklaşmış, dijital sistemler ve algoritmalarla yönlendirilen, görünüşte insan fakat işlevsellikte bir makine olan yeni bir varlık şekilleniyor.

Bu yazı, insanlığın bu dönüşümünü detaylarıyla ele alacak; Z kuşağına verilen isimle başlayan sembolik sona, teknolojik devrimlerin etkisine, algoritmaların bireyin yerini almasına, elit sınıfın insanlık üzerindeki tahakküm planlarına ve nihayetinde ilahi hesap gerçeğine kadar birçok yönüyle bu süreci irdeleyeceğiz...

Z Kuşağı ve Alfabenin Son Harfiyle Gelen Sessiz Uyarı

"Z kuşağı" terimi, sıradan bir jenerasyon tanımı gibi görünse de, aslında çok daha derin bir mesaj taşımaktadır. Alfabenin son harfi olan 'Z', bir sonun habercisi gibidir. Teknolojik çağın, dijital devrimlerin, yapay zekânın ve algoritmik yaşam tarzlarının merkezine doğan bu kuşak, insanlığın doğal seyrinin dışına çıktığı bir zaman diliminde varlık buldu.

Z kuşağı, alışkanlıkları ve tercihleri sosyal medya algoritmalarıyla belirlenmiş, zihni sürekli uyarılan, düşünme yerine "kaydırma" ile eğitilmiş bireylerden oluşmaktadır. Bu neslin tercihleri, özgür iradenin değil; dikkat ekonomisinin ve dijital manipülasyonun bir sonucudur. Dolayısıyla artık bir bireyin "ne istediği" değil, sistemin "ona neyi istettiği" önemlidir.

Tefekkürün Sona Erdiği Çağ-İnsan Düşünmüyor, Takip Ediyor

İnsanı diğer varlıklardan ayıran en önemli özelliklerden biri, tefekkür yetisidir. Tefekkür; derin düşünme, sorgulama, anlamlandırma ve içsel farkındalıkla hareket etme becerisidir. Bugünün dünyasında bu yeti yerini anlık tepkilere, hızlı içerik tüketimine ve algoritmaların sunduğu yönlendirilmiş içeriklere bırakmıştır. Artık insanlar düşünmüyor, sadece takip ediyor.

Bir zamanlar insanlar kitaplarla, fikirlerle, doğayla ve insan ilişkileriyle beslenirdi. Şimdi ise sanal dünyada, çoğu zaman gerçeklikle hiçbir bağı olmayan içeriklerle beslendiklerini sanıyorlar. Bu içerikler; bireyi bilgiye ulaştırmak için değil, düşünemez hale getirmek için dizayn edilmiştir.

Algoritmaların Yönettiği Dünyada Seçim Yanılgısı

Bugün birçok insan seçim yaptığını, tercihlerinin kendisine ait olduğunu düşünmektedir. Ancak bu seçimlerin çoğu, dijital sistemlerin sunmuş olduğu alternatifler arasından yapılmakta ve görünüşte özgürlük gibi sunulan bu durum, aslında sistematik bir yönlendirmedir.

Örneğin, bir bireyin sosyal medyada izlediği içerikler, alışveriş tercihleri, politik eğilimleri ya da kültürel yaklaşımları, algoritmalar tarafından şekillendirilmekte; birey yalnızca bu filtrelenmiş dünyada seçenekler arasında "kendi tercihini" yaptığını sanmaktadır.

Bu durum, bireyin düşünsel kapasitesinin elinden alınması ve sorgulama becerisinin sistematik olarak törpülenmesidir. Neticede birey değil, algoritma karar vermekte; insan yalnızca bu kararın görünür yüzü olarak işlev görmektedir.

Elit Maymunlar ve Yeni Dünya Tasarımı-Biyopolitik Tahakküm

Yuval Noah Harari'nin sıkça vurguladığı gibi, insanlık biyopolitik bir döneme girmiştir. Yani insan bedeni, zihni ve davranışları artık yalnızca sosyoekonomik sistemlerin değil; aynı zamanda dijital gözetim sistemlerinin de kontrolü altındadır.

Bu sistemleri kuran, yöneten ve sürdüren sınıf ise halktan farklı bir gerçeklikte yaşayan, kaynakları kontrol eden, teknolojiyi silah olarak kullanan bir elit zümredir. Bu elit zümre; insanları sadece tüketici, iş gücü ya da veri noktası olarak görmektedir. Onların varoluş amacı, üretmek değil sistemin dönmesini sağlamaktır.

"Elit maymunlar" kavramı, bu sınıfın kibirli, doğadan ve insaniyetten uzak, teknokratik bir anlayışla insanlığı yönetme iddiasına atıfta bulunur. Bu sınıf, insanın geleceğini planlama ve onu yönlendirme hakkını kendisinde görmektedir. Eğitimden sağlığa, gıdadan bilgiye kadar her alan, bu sınıfın kontrolü altındadır.

İnsan Yerine Kod- Ruhun Yerini Alan Matematiksel İşleyiş

Kodlarla çalışan yapay zekâ sistemleri, insan davranışlarını analiz ederek tahmin edebilir, yönlendirebilir ve yerine geçebilir hale geldi. Bunun sonucu olarak, artık insanın fiziksel emeği kadar zihinsel emeği de değersizleştirildi.

Chatbotlar, karar destek sistemleri, otomatik süreçler ve makine öğrenimi algoritmalarıyla donatılan sistemler, öğretmenlikten hukukçuluğa, sanatçılıktan gazeteciliğe kadar birçok alanı dönüştürdü. İnsan, artık sadece kodları okuyan değil, kodlara uyan bir nesneye indirgenmiştir.

Dijital Duygusuzluk ve Empati Felci

Teknoloji ilerledikçe, insanlığın empati yetisi gerilemektedir. Savaşlar, ölümler, acılar ve adaletsizlikler; bir ekran aracılığıyla izlenip geçilen görüntülerden ibaret hale gelmiştir. Bugün Gazze'de, Yemen'de, Myanmar'da yaşananlar, kimi insanlar için yalnızca istatistikten ibarettir.

Oysa geçmişte insanlar, bir olay duyduğunda kalbi sıkışır, yüzü buruşur, içi yanardı. Şimdi ise olaylar birkaç saniyelik dikkat süresine sahip, "izlendi/geçildi" şeklinde kategorize edilen içerikler halini aldı. Bu da dijital dünyanın, insanın en temel özelliklerinden biri olan merhameti bile törpülediğini göstermektedir.

İlahi Hesap-Tuzak Kuruculara Karşı Hesap Görenlerin En Hızlısı

Ancak tüm bu karanlık tabloya rağmen, inancın ve adaletin sesi hâlâ susmuş değildir. Tarih boyunca nice zalim düzen kurulmuş, nice tiranlar halklar üzerinde baskı kurmuş fakat sonunda hepsi yıkılmıştır. İnsanların kaderi üzerinde tahakküm kurduğunu sananlar, kendi kurdukları sistemlerde boğulmuştur.

Kur'an'da geçen şu ayet, insanlığa her çağda yol gösterici olmuştur: "Onlar tuzak kurdular, Allah da tuzak kurdu. Allah, tuzak kuranların en hayırlısıdır." (Âl-i İmrân/ 54)

Bu ayet, sistem kuruculara ve onların dijital kölelik düzenine karşı insanlığın hâlâ bir umudu olduğunu, kaderin gerçek sahibinin teknolojik elitler değil, tüm âlemlerin Rabbi olduğunu vurgular.

Çıkış Yolu-Tefekküre, Merhamete, İradeye Dönüş

Çıkış yolu bellidir: İnsan, yeniden insan olmalıdır. Bu, teknolojiye karşı bir savaş değil; teknoloji karşısında insan onurunu koruma mücadelesidir. Tefekkür etmeyen, sorgulamayan, iradesini kullanmayan, acıya duyarsız kalan bir varlık insan değildir.

Yeni dünya düzeni; düşünmeyen, anlamayan, sorgulamayan, alışveriş yapan ve tüketen dijital bedenleri yüceltiyor olabilir. Ancak insanlık asıl yükselişini, kendisine, doğasına ve yaratılış gayesine döndüğünde yaşayacaktır.

Z kuşağının son harfi olması, insanlığın da sonu olmak zorunda değildir. Ancak bu, şüphesiz büyük bir kırılma noktasıdır. İnsan; ya algoritmalara köle olacak, ya da ruhunu yeniden keşfederek özgürlüğüne kavuşacaktır.

Teknolojiye karşı değiliz; ancak teknolojinin insanı şekillendirmesine karşıyız. Kendi kaderini kendisi yazan, tercihlerini bilinçle yapan, dijitali araç olarak kullanan bir insan tipi, bu karanlık dönemde ışık olabilir.

Ve unutulmamalı ki: En büyük hesap kurucuların planları değil, o planları bozan ilahi iradedir.

Tilhabeşlifilozof/09.04.2025/Sancaktepe/İST