KUTLU DAVANIN ÖRNEK ÖNDERİ

Yeni bir dünyanın kurulması için eski zihinlerin bunu gerçekleştirmesi mümkün değildir. Var olan kalıplardan çıkmış olanlar ancak o kalıpların belirlediği ölçüler içinde, bulundukları kalıplar içinde bir taşıyıcı olabilirler. Taşıyıcı olanlar yeni bir dünyanın nasıl kurulacağıyla ilgili yaratıcı bir düşünce geliştiremedikleri gibi gerekli eforu da ortaya koyamazlar.

Muhammed (as)’in Mekke toplumundaki eğitilme dönemine o günün koşullarıyla bakamayanlar, bugünün bakışıyla o dönemden aldıkları bulgularla günümüze ait sorunları çözmek için farklı ortamlar sunamazlar. Muhammed(as) doğmadan önce babasını kaybetti, altı yaşında annesini ve sekiz yaşında da dedesi Abdulmuttalib’i kaybetti. Böylesi bir yaşama buradan baktığımız zaman acınası bir yaşama ilk adımı atan ve insanlığın yaşamına yeni bir devrim getirecek insanın nasıl bir sıkıntılı süreçte hayatını devam ettirdiğine şahit oluruz. Ancak bunun altında yatan hikmetin ne olduğunu tefekkür edip hikmet gözüyle baktığımız zaman rahmet dolu bir hayatın önderinin eğitim ve terbiye yolunun nasıl da ıstıraplı bir süreçten geçerek yetiştirildiğini anlarız.

Acaba Muhammed (as) neden okuma yazma bilmeden anasız babasız ve en yakın dünyadaki koruyucusunu kaybederek böylesi bir çetin yolculuğa çıkarılmış olabilir. Mekke şehrinin sokaklarındaki kültürden uzaklaştırılarak, bir süt anneye teslim edilir, çölün ortasında rüzgârın her an yolları kaybettiği ve kum fırtınalarının gözleri kamaştırdığı bir yerde acaba neden yaşama zorlanmıştı. Çocukluğu neden buralarda geçmeliydi. Mekke kültüründen ve yaşamından uzakta yepyeni bir yaşama başlayacak olan bir insanın, zihin duvarları yeniden bağımsız şekillenmeli, doğanın vahşi ortamında yollar kaybolsa da hikmetle bu yolları yeniden inşa edecek bir zihin ve yürek iklimine kavuşması gerekirdi. Allah’ı azimuşşan öyle bir eğitim modeli ortaya koydu ki, o çöllerde yapayalnız iyice pişen olgunlaşan ve yürek gözüyle olaylara bakıp onları tefekkür ettikten sonra nasıl en iyisi ortaya çıkarılabilir, onunla ilgili tüm eğitimleri burada onun yüreğine nakşetti. Hiç okuma yazma bilmiyordu altı yaşına kadar doğal hayatın içinde acılarla onu yoğurdu. Böylesi bir ruhi eğitimden sonra Mekke’ye onu getirdi. Ancak Mekke’deki yaşamın içinde de o kültürle yoğrulmasını istemedi, aldı onu koyun çobanlığına götürdü. Koyun çobanlığı Muhammed (as)in hayatında önemli bir yere sahip oldu. Çünkü koyunları otlatan ve onları korumakla görevli bir çobanın, gelecekte içinde olacağı toplum içinde acılar ıstıraplar duyacak bir olgunluğa erişmesi gerekiyordu. Muhammed (as) böyle bir ruhi eğitimle olgunluğa erişecek ve Allah’ın terbiyesinde aklen ve fikren dünyayı yeniden inşa edecek yapıya kavuşacaktı. Yani diyeceğim o ki, Muhammed (as) hayatını kendi ruhi ve ufku yolculuğuyla elde ederek yepyeni bir zihin ve yürekle geleceği inşa etmek için bu hazırlıkları yaparak yola çıktı. Bu olgunluğa sahip olduktan sonra ancak hayatın gerçek yüzüyle karşılaşacaktı.

Okuma yazma bilmeyen biri acaba neden böyle bir yolculuk için seçilmiş olabilirdi. Eski yaşam tarzıyla büyümüş ve o değerleri içselleştirmiş olan biri yeni ve farklı ortamlar oluşturmakta aciz kalırdı. Ondan dolayı Muhammed(as) bir harf okuma bilmiyordu, yani geçmiş kültür kalıplarından arınmıştı, anne baba ve dede sevgisinden ve onların korumasından da uzak büyüdü ki, onların kendisi üzerinde bir etkisi oluşmasın, yani yepyeni bir yaşam için olağanüstü bir güzellik ortaya koyacaktı. Böylesi büyük bir davanın yeryüzünde insanlığa mesajını katıksız aktarması için, onun önderinin de arı duru bir yürek ve ufku gelişmiş sabır dağlarından yıkılmaz bir azamete sahip olması gerekirdi. Yüce yaratıcı elçisine bu görevi vermeden onu öyle bir pişirdi ki, yarınlarda karşılaşacağı tüm sorunların altından kalkabilecek dirayeti göstermeliydi.

Koyunları otlatan onlar için bir sorumluluk duyan, kendisi karnını doyururken onlar için acı duyan ve onlara gelecek bir tehlikenin önüne geçmek için çaba harcayan birinin olduğundan hiç haberleri yokken, onları düşünen biri yarınlarda toplum için aynı sorumlulukları taşıması için böylesi bir olgunlaşma sürecinden geçmesi gerekiyordu. İşte Muhammed (as) böyle hazırlanmıştı yükleneceği sorumluluğa…

Mekke’nin en zengin ileri gelen ailesinden olmasına rağmen acı ve ıstıraplarla yaşayarak geleceğe hazırlanan ve zihin kalıpları tüm etkilerden ve yaşamlardan bağımsız şekillenen bir dirayetle inkılapçı bir elçi geliyordu. Farklı bir yaşam ve hayat ancak böylesi bir önderin örnekliğinde şekillenebilirdi. Muhammed(as)hayatının bu yönünü dikkate almayanlar bulundukları dünyanın tortularından kurtulmadan, onun getirdiği mesajın taşıyıcısı olamazlar. Allah’ın Resulü şöyle uyurdu, kötülüklerden Allah’ın korumasıyla hep uzak kaldı, Mekke’deki putlara Allah onu yaklaştırmadı vs. gibi ona ait olmayan ve tamamıyla Allah’ın kontrolünde olan bir elçiyi kendilerine örnek aldıklarını söyleyerek bir anlamda kendi sorumluluklarını da yok saymaktadırlar. Muhammed (as) kendi iradi olgunluğa eriştikten sonra Allah kırk yaşında ona böylesi bir görevi verdi. Ancak o yaşa kadar tamamıyla insani bir duruş sergiledi ve hayatını kendi iradi kararlarıyla biçimlendirdi. Bu duruşa sahip olmak için çaba harcamayanlar, Allah’ın elçisi koruma altındaydı, biz kim o kim gibi kendilerini kurtarmaya çalışırken, Allah’ın Resulüne büyük bir iltifatta bulunmuş olmuyorlar aslında. Doğru biz kim o kim, Allah’ın seçilmiş elçisi ama kırk yaşında başladı o süreç. O yaşa gelinceye kadar yaşadığı hayat toplumda örnek bir model oldu, Muhammed-ül Emin olarak isimlendirildi. Bu ismi ona verdiren onun Risalet’i değil, yaşamındaki örnek insani duruşuydu. Bu duruş onun hayatına çok rahmet taşıdı. Bunlardan biri ve ilki, Yirmi beş yaşında Mekke’nin en zengin taciri Olan Hatice’yle evlenmesi oldu. Malını korumak ve malını daha da çoğaltmak için eşinden ayrılan kadın, malından tüm varlığından vazgeçerek Muhammed(as) ile evlenmişti. Muhammed (as)’in kişiliği öyle bir oturmuştu ki, etrafta herkesin hayranlık duyduğu bir gençti. Bu gence hayran olanlardan biri de Hatice’ydi, Hatice bu hayranlığını tüm malını hizmetine sunarak onunla evlenmeyi istemişti. Bu evlilik Hatice’ye hem bir ayrıcalık kazandırdı hem de kırk yaşından sonra ona göz aydınlığı çocuklar bağışlattı. Muhammed (as) bu yola öyle bir donanımla çıktı ki, gelecek onun ufkuyla şekillendi, Mekke’nin kapitalist ve puta tapan toplumundan yepyeni bir hayatın örnek modeli çıktı, toplumu inşa etmek durup dururken olmadı, Ebubekir gibi Sıddık dost onun Risalet’inden önce ona bağlanmıştı. Osman Onun en samimi dostlarındandı. Abdurrahman bin Avf, Zübeyir ve Talha gibi isimler ve daha sonra bunlar İslam tarihinde önemli yeri olan sahabeler, Muhammed (as)’in insani kimliğiyle kendisine dost olanlardı. Bu oluşumun nasıl bir süreçten geçerek şekillendiğini ve dünyaya meydan okuyan bir medeniyet haline geldiğini bilmeyenler, hayatla ilgili söyleyecekleri doğru bir duruştan yoksun olurlar.

Günümüzün Müslüman ve sorumlu alim ve aydınları, Muhammed (as) Risalet öncesindeki hayatını iyice anlamak zorundalar. Onu hep Risalet’iyle tanımlayarak Risalet'in yüklediği sorumlulukla anlamaya çalışırlarsa, istenilen bir yaşam için model olamazlar. O yaşamın modeli olan Muhammed (as)’in hayatı günümüze taşınmalı, nasıl bir eğitim ve olgunlaşma aşamasından geçerek öylesi bir toplum ortaya çıkardığı iyice idrak edilmelidir. Emin vasfı Örnek bir medeniyetin temelini oluşturmaktadır. Allah bu ismi ona vermedi isim onun gençliğinde ortaya koyduğu eylem ve düşüncelerinden dolayı toplumun ortak kanaati olarak ona taktim edildi ve öylece Risalet’e doğru yavaş yavaş hazırlandı.

Kırk yaşına geldiğinde il vahiyle karşılaştığında vücudunu bir tedirginlik sarmıştı. Acaba bana bir şeyler mi oluyor yoksa cinler mi bana musallat oldu gibi endişeleri de vardı. Oysa onun geçmiş yaşamı böyle bir kutlu davanın omuzlarına yükleneceği örnek bir önderi hazırlamıştı. İşte o örnek önderin yaşamını örnek alırsak bugüne ait söyleyeceğimiz çok fazla mesajımız olur. Ama onun yaşamından habersiz sadece onu Risalet boyutuyla tanırsak, bizler bu davanın canlı tanıkları olmaya güç yetiremeyiz. Bu dava onurlu ve uğruna gözümüzü kırpmadan yürüyeceğimiz bir davadır. İnsani kimliğimizle ayağa kalkalım Müslümanım demeden önce insan olarak nasıl yaşanılır ve Muhammed (as) nasıl yaşadı ona bir bakalım ve onu kendimize örnek alalım ki, bizler de birer emin olarak bilinelim…Sonrasında bu eminlik vasfının kimlere ait olduğu ve hangi yaşamın bir armağanı olduğunu insanlar anlayacaklar ve bize yöneltecekleri sorularla bizim davamızı anlayacak kapıyı onlar aralayacaklar…O zaman fevç fevç insanlar hakikatin yolunda bir yolcu olacaklar bu çok zor değil biz insan olalım Muhammed (as)’in gençliğini ve Risalet öncesindeki hayatını, kendi eğitim ve olgunlaşma felsefesi bilelim ve kendimize gelelim başka söze gerek kalmayacaktır.

Muhammed (as)’a bugün dost olmayanlar onun kutlu davasının bir neferi olamazlar…Selam ve Muhabbetle…

Erol KEKEÇ/19.04.2021/0014

İNSAN KENDİ SİLAHINA TESLİM!

 “Akan su pis tutmaz” derdi eskiler, ancak yeniler şişe suyu içtikleri için akan suyun nasıl olduğunu pek anlamazlar. Bu söz başlı başına bir yaşamın ontolojik temelini dillendirmektedir. Herakleitos, Boşuna dememişti,” İnsan akan bir sudan ikinci kez yıkanmaz” diye. Buradaki akış, hareket ve sürekli bir değişimi anlatmaktadır. Yaratıcı varlığın dışında var olan her şey sürekli bir farklılaşmayı kendi bünyesinde taşır. Ondandır ki, yapısında daima bir farklılaşma göze çarpar. Bir damla su olan insan, ana rahminde gelişmeye başlar bir organizmaya dönüşür sonrasında yeryüzüne gelir, yavaş yavaş olgunlaşarak kendi gelişimi tamamlar. Bu gelişim zirveye çıktığında inişe geçer ve eski haline döner.

Yaratıcı, malın mülkün ve altının tek bir elde toplanarak orada koruma altında kalmasını istememektedir. Sürekli aynı yerde kalan mal, gelişimini ve faydasını da imha eder. Allah’ın size verdiği mallarla imkanlarla, Allah’ın yarattığı imkanları elde edemeyenlerin faydalanmasını sağlayın ki, mallarınız sürekli bir değişim ve yenilenme sağlasın, yoksa kokuşarak pörsümeye gideceği muhakkaktır.

Bir buğday ambarına koyduğunuz buğdayın yeri değiştirilip toprağa ekilmesi ve insanların kullanımına sunumu olmazsa, bitlenerek küflenerek çürüdüğüne şahit olursunuz. Ancak ambarınızı boşaltır ve insanlara dağıtırsanız onun yerine hem taze buğdaylar koyarsınız hem de sizin dışınızdakilerin yaşamlarına katkıda bulunursunuz. Bu durum, yaşamın devam etmesini ve var oluşunun arkhesine karşılık gelmesini sağlar.

Son üç yüz yıldır insanın hem yüreği hem de yaşadığı evren çok kirlendi. Bu kirlilik insanlığın yaşamına farklı istek ve karanlıkları da beraberinde getirdi. Toprağa yerleşik tarım ve hayvancılıkla geçim sağlayan topluluklarda sahiplenme güdüsü ve yığarak kendisini kurtulanlardan olduğunu anlatmak için toplumda ifsat kaynaklarına pek rastlanmaz. Kentlerin oluşumlarıyla birlikte ilk çağlardan beri sınıflaşma ve farklı tabakalarda yer alanların bulundukları hali etrafa göstermek için imkanlarını da bir gösteriş aracı olarak kullandıklarına rastlamaktayız. Çünkü kentleşme bir anlamda, gösteriş merkezleri olarak ortaya çıkmaktadır. Peki neyi gösterecek orda yaşayan insanlar, bazıları agoralarda kendi oyunlarını sergilerken, kimileri pazarların sahibiymiş gibi kendi mallarını ortaya koyar, kimileri kendilerini mutlak güç sahibi gibi, herkesi kendi kontrolüne almaya çalışır ve diğerlerine zulmetmeye başlar. Böyle olunca kentler bir panayır alanı olarak karşımıza çıkar. Panayır yerlerinde insanların itibarı sahip olduklarının büyüklüğü ve onları elinde tutup ne kadar devam ettirdiğiyle ölçülür. Oysa tarım topluluklarında insanların değerleri, kendi değerlerinden daha üstün tutulduğundan insanların bir değeri var ve insanlar kendilerini anlatmak için dışardan sahip oldukları bir imkanla kendilerini anlatmazlar doğrudan kendileri var, Sahip olduklarını da tasarruflarında olan bir eşyayı el değiştirerek başkalarına da fayda sağlasın diye sürekli bir değişim ve dönüşüm ortamını oluştururlar. Yani aylarca evlerinden çıkmadan yaşamlarını devam ettirecekleri yiyecek ve içecek biriktirmezler. İhtiyaç duydukları anda, onu ihtiyaçlarını karşılamak için alırlar.

Toprağa yerleşik ilk topluluklarda sahiplenme hırs ve başkalarını sömürme güdüleri, onları kamçılayacak bir rekabet ortamıyla karşılaşmadıkları için çok fazla gelişkin olmadığı gibi, onları geliştirmek için özel çabalara da pek rastlayamazsınız. Ancak kent toplumları, beraberinde ortaya çıkan sanayi devrimi ve endüstriyel ortamların doğmasıyla bu isteklerin çok hızlı bir trendle hareketlendiğini görürsünüz. Bu haraketlilik rekabet ortamlarını oluşturur, ferdi rekabetin dışında ciddi bir toplumsal rekabette ortaya çıkar. Toplumsal rekabet içinde belli grupların ve cemaatlerin kendi şartlarını oluşturduğuna ve başka grup ve cemaatlerle yarışacak düzeyde sahiplik ve aidiyet vasıflarını yarış alanına döktüklerine şahit olursunuz. Bu sahiplik gösteri merkezleri bir vitrin haline geldiğinde ve farklı insanların da bu vitrinleri albenisi yüksek, varılması elde edilmesi gerekli bir yaşam gibi algıladıkları ortamda, mal ve mülk, bırakmamak üzere elde edilmesi gereken bir değer olarak görülür. Bu algı değişimi ve rekabet ortamının oluşumunda, insanın yaşam alanlarındaki farklılaşmanın önemli rol oynadığını görmekteyiz.

Sanayileşme ile hızla değişim gösteren kent yapılaşması yüksek katlı binaların çoğalmasına ve bu binaların belli ellerde sahiplikler oluşumuna neden olmuştur. Bu bina sahiplerinin artması malın belli ellerde toplanarak o ellerin dışına akışını durdurmuş ve Devlet bu imkanları koruyanları her iniş durumuna geçtiklerinde tüm imkanlarıyla onları tekrardan çıkışa zorlamıştır. Yani Üretim araçları ve imkanların belli ellerde toplanarak onların dışında kalanlar tarafından rahatlıkla kullanılmasının önüne geçilmiştir. Böyle olunca değişim durdurulmuş ve kâinatın tam ortasına insanlığın onuru kazığa çakılmış, kokuşmuş mal ve nesneler insanlığın onurunun üzerine kurşun gibi dökülerek, sadece mal ve imkanlar algılanır olmuştur. Yaşamın devamını sağlayan ve yaşam için gerekli olan kazanımlar, bir anda insan ile bulunduğu konumu değiştirmiş ve insan mal ve nesnelerin çoğalması ve korunması için bir kolluk gücüne dönüşmüş, insanın değeri insan olmasından çıkmış, sahip olunacak nesnelere sağlayacağı katkıya bağlanmıştır. Yani insan, insan olarak varlık sahnesindeki yerini, kendi kazanımlarının değişmezliğine ve büyümesine terk etmiştir. İnsanın ve onurunun varlık sahnesinden böylesi vahşi bir algıyla al aşağı edilmesi onun hayrına olmamıştır. Çünkü onu bir nesne olarak kullanacak, maksimum fayda sağlamasına önem verilen ama minimum hakların takdim edileceği bir sürüye dönüşümü sağlanmıştır.

Bugün geldiğimiz nokta itibarıyla Covit-19 virüsüyle bütün bir insanlığın korkuyla kuşatılmasının arkasında o mallara sahip olanların bütün bir insanlığı nesneye dönüştürme çabalarının hızlanarak zirveye doğru çıkarken vitese geçmeyen aracın tutukluluk yapması vardır. Bu tutukluluk hali aslında bütün bir insanlığı dirilterek kendine getirmesi ümit edilirken, daha bir köleleşmeye doğru nefeslerini tutarak akmayan sudan içerek kendi zehirlerini kendi oksijen çadırından almaktadırlar. Akan su kir tutmaz demiştik, akan hava yenilenir ve size daima temiz hava taşır, bu süreç sizin akledebilme melekelerinizi de canlandırır. Ancak o değişim durursa, sizin zihinsel ve kalbi uyanış destanı da imha olur ve bir korku sizi sarar, o korkuyla acaba sıra size ne zaman gelecek tedirginliği ile kendinizi dışa kaparsınız hem elinizdekileri hem de kendinizi koruduğunuzu sanırsınız. Oysa bu durum sizlerin, evrenin yaşamının üzerine oturduğu değişimi durdurarak kendi yok oluş fermanınızı hayata geçirdiğiniz andır.

Konumuzun başında anlatmaya çalıştığımız önermemize yeniden dönersek, kapital yaşam ağı, insanlığın hayatını kolaylaştırdı masallarının tesirinden çıkarak, insanlığa nasıl bir imha operasyonu olduğunu anlamak zorundayız. Yani malların belli ellerde birikerek değişime konu olmaması ve Mülk Allah’ın olduğu halde bu mülkün belli ellerde birikerek akışının ve faydalandırmasının önüne geçilmesi kâinatın düzenine yapılan en büyük saldırıdır. Bu saldırı güçleriyle birlikte hareket etmek elbirliğiyle yaşadığımız evrene ve kâinatın kutup başlarına müdahale etmektir. Bu kutup başlarıyla oynanırsa ne olur, hemen söyleyeyim öyle bir kısa devre olur ki, tüm kâinatın ışıkları patlar ve karanlık, bütün bir yaşam evrenini kuşatır, sonrası hesap günü herkes hesaba durur. Yani İnsanlık kendi saldırgan ve vahşi tavırlarıyla hesabı yaklaştırır. Ne kadar oburca yiyerek tüketmeye çalışırsanız o kadar çabuk kasiyere hesaba gidersiniz. Ancak imkanlar yeryüzünde paylaşılarak herkes arasında dönüp dolaşan bir suya dönerse o su herkesi faydalandırır. Çünkü su hayattır. Bir malın su gibi herkese akmasını sağladığımız gün, yeryüzü yeniden canlanacak farklı bir yaşam olacak ve biriktirilen mallar bir pislik olmaktan çıkacak kimsenin nefretle baktığı bir canavar olma özelliğini yitirecek ve bir nimete dönecek. Allah’ın mülkünün bir nimet olması için tüm yaratılmışlar arasında dönüp dolaşan ve gittiği her yere hayat ve yaşam götüren bir su gibi akmasına katkı sunalım. Bunu yapmaz da her geçen gün sahip olduklarımızı daha bir korumaya ve kollamaya çalışırsak, şunu unutmayalım ki, sadece pislik ve leş gibi kokan bu sahiplendiklerimizden kurtulmak için kendi burunlarımızı kapamak zorunda kalacağız. İçinde yaşadığımız günler bize bir uyarı olmasını ümit ediyorum…Yoksa herkes hayatı hakkında verilmiş olan fermanın uygulanacağı gün dışında bir bekleyişte olmasın derim…

Selam ve dualarımla, Evrenin temizlenmesine ve herkesin mutlu, huzurlu bir güne berrak ve duru bir zihinle uyanıp, müşfik bir kalple kucak açması için, akan sudan herkes bir defa yıkansın ki akan su olsun…

Erol KEKEÇ/17.04.2021/23.23

TOPLUMSAL DÖNÜŞÜM VE ÖZGÜR İRADE

 “Siz kendinizde olanı değiştirmedikçe, Allah sizin (toplum olarak) durumunuzu değiştirmez…” Yaratan bu uyarıyla aslında toplumsal yaşamın değişim ve dönüşüm formülünü de bizlere vermektedir. Ancak İnsan hep sonucu arzulamaktadır. Sonucun gerçekleşmesi nedenlerin yerine gelmesidir, bu nedenlere bağlı insani değişimin irade gücüyle yapılması gereken olmadan, toplumsal boyutu olan sünnetullah’ın vuku bulması mümkün değildir.

Ormanlar olmadan, buharlaşma gerçekleşmeden ne kadar avuçlarımızı açarsak açalım, nasıl ki yağmurun yağması mümkün değilse, insani değişim ve oluşum olmadan da toplumsal değişim ve dönüşüm mümkün değildir. İnsan bu uygulamayı yerine getirdiği zaman, beklentilerini bekleme hakkına sahip olur. Bunun dışında kalan beklentilerin tümü, Yaratanın doğrudan müdahalesi olan mucize dışında, gerçekleşmeyecektir.

Kendi toplumumuzdan örneklemler alarak, genel bir değerlendirme yaparsak birçok farklı sorunların oluşumunda bu sürecin dikkate alınmamasından kaynaklanan sorunlarla boğuştuğumuzu göreceğiz. Örneğin, yaşam için gerekli olan ekonomik ihtiyaçların karşılanamamasından kaynaklanan sorunların giderilmesi için, insanı sömüren ekonomik sistemlerin dışında, adil ve insan doğasıyla barışık olan bir ekonomik sistem gerçekleştirmek zorundayız. Uyutmaya ve avutmaya dönük sistemlerin hayatımız üzerindeki hegemonyasına bir son verip, hayatımızı yeniden inanmakta güçlük çektiğimiz sistemin oluşumu için hazırladığımızda toplumsal değişimin gerçekleştiğine şahit olacağız. Hayatı anlamaya ve sorgulamaya başladığım günden beri, reel yaşam bu, buna göre yaşamak zorundayız şeklinde öğrenilmiş ve dayatılmış çaresizliğin kıskacında kıvranmaktan ben şahsen çok yoruldum. Neden bunlarla iç içe olmak zorundayız dediğimiz zaman, hep bir ağızdan koro halinde bankaların varlığını nasıl yok edeceksiniz günlük yaşamın bir parçası, onlar olmazsa para akışını ve değişimi gerçekleştirmek kolay mı şeklinde korku atmosferinin havasını solumamızın zorunlu olduğunu anlatanların dışında farklı bir mesajla karşılaşmıyorsunuz. Sanki yaratan insanların doğal fıtratlarına göre yaşamalarını çok zor kıldı da dayatmacı kapitalist sistem bunu çok kolaylaştırmış gibi herkesin dilinde ortak bir sözcük, günümüzün gerçeği, bundan çıkmak mümkün değildir. Bu masalların büyüsüne kapılanların toplumsal değişim ve dönüşüm bekleme hakları yoktur. Faiz illeti, bu saydığımız hastalığın bugün en önemlisidir diyebilirim. Çünkü faizin varlığı ve devamı, insanlığın aşınmasını ve yok oluşunu hızlandırmaktadır. Faizin kötü ve çirkin bir hastalık olmasının en önemli nedeni, zulüm, sömürü, insanı düşünme ve idrakten uzaklaştıran sarhoş ve ne yaptığını bilmeyen bir toplumsal yaşam oluşturmasıdır. “Faiz yiyenlerin durumu mezarlarından şeytan çarpmış gibi kalkıp sarhoş dolaşmalarıdır. Sarhoş yaşayanların bir hayatın nasıl değişeceğini ve dönüşümünün hangi koşullarda gerçekleşeceğini idrak etmeleri düşünülemez. Peki bu illetin kapsam alanından çıkıp, yeni bir hayata kucak açmayanlar hangi toplumsal değişimi bekleme hakkına sahip olabilirler.

Faiz, kapitalizmin emniyet kemeridir. Rekabetin olduğu yerde, rakiplerinizle savaşabilmenizin yolu, sürekli değişimde kullanılan sermayenizin olması ve anlık değişimler karşısında kendinizi koruyabilmenizdir. Bu sermayeniz yoksa, bu sermayeyi size temin eden aracı tefeci kurumların kapısını aşındırmak zorunda kalırsınız. Tefeciler size sermayeyi babalarının hayrına vermezler, karşılığında sizden para isterler yani ödeme durumunuzun uzun ve kısalığına göre artırımı katlarlar. Yani size zamanı satarak karşılığında talepte bulunurlar. Zaman Allah’ın olmasına rağmen Allah’ın zamanını satarak paralarına para katarlar. Siz bu sistemin ahtapot gibi dünyayı sarmış pençelerinden kurtulmadan yaşamınızın bir düzene girmesini beklemekle sadece ömrünüzü tüketirsiniz. Yani tepeden tırnağa pislik içinde olan bir adamın kafasına bir takke geçirip onu bir ibadethaneye götürerek onu düzeltmiş olamazsınız. Kapitalizmin felsefesinin yaşamları kuşattığı ve faizin tüm damarlara irin pompaladığı bir dünyada, siz onun adına bir ek yaparak onu düzeltmiş olmuyorsunuz. Sadece onun meşruiyet zeminlerini daha fazla genişletmiş olursunuz. Bunu neden mi anlattım, faiz ve kapitalizmin tüm yaşam alanlarımızı kuşattığı bir ortamda bunlarla ilgili köklü ve kalıcı bir değişimi düşünmeden ve onların kapsam alanlarına sarsıcı bir etki bırakmadan, güzellikleri, mutlu huzurlu ve dengeli bir hayatı düşlememizin sadece boş bekleyiş olduğunu anlatmak için konuştum…

Faizin her insanın, bilinçli ya da istem dışı, hayatına tecavüz ettiği bir ortamda, hastalıklardan arınmış aydınlık bir yaşamı beklemek ahmaklık olur. Önce bu karanlığın kaynağıyla ilgili köklü ve kalıcı mücadeleyi ortaya koymak ve o mücadelenin uygulama sahalarını yaygınlaştırmak zorundayız. Faizsiz bankacılık diyerek, kapitalist sistemin dışında kalanları da katılım kuruluşları diye kurulan oluşumlar eliyle sisteme yamamaya çalışmanın bir tesadüf olmadığına inanıyorum. Çünkü kapitalizm kendi kapsam alanı dışında kalanların kendisine muhalif yeni ve farklı sistemler inşa edeceğini bildiği için, dışarıda kalanların inanış ve beklentilerini törpüleyecek düzeyde oluşumlarla onları da kendi alanına çekmeyi başarmıştır. Kapitalizmin arenasından dışarıya çıkarak bağımsız kendi özümüze uygun ekonomik yapılanmalar oluşturmadığımız sürece hep ezilen toplumlar olarak kalacağız.

Büyük kentlerin varoşlarında yaşayanların yaşamlarıyla ilgili bir araştırma yapıldığında herkes şuna şahit olacak ki, buralardaki ebeveynler genellikle muhafazakâr, inançlarına bağlı Anadolu’dan gelmiş ahlaki değerlere önem veren insanlardan oluşmaktadır. Ancak onların çocukları ise aynı hassasiyete sahip değiller, İstiklal caddesinde gezenler ve oradaki kafeleri dolduranların büyük çoğunluğunun buralarda yaşayan ailelerin çocuklarından oluşmaktadır. Çünkü onların aileleri onlara yüksek düzeyde bir yaşam sunamadıklarından, onlar kendilerini bulundukları ortamlardan uzaklaştırarak rahatlamak isterler. Daha ileri zamanlarda da belli suç örgütlerinin içine karışarak kendilerine sunulan hayatı yaşayacaklarını sanarak gittikçe kötülüklere doğru kayan bir yaşam oluştururlar. Ancak elit bölgelerdeki insanların çocuklarında böylesi davranışlara pek rastlayamazsınız ancak onların ebeveynlerinde de değerlere bağlılıkta hassasiyetin neredeyse yok denecek kadar tükendiğini görürsünüz. Yani diyeceğim o ki, ekonomik şartların olumsuzluğu ile yaşamdan kopma arasında doğru orantı vardır. Yaşamdan kopan yanlarımızı onarmak istiyorsak öncelikle düşüncelerimizi ve hayatımızı kuşatan kapitalist yaşamın oksijen çadırından çıkacağız ve Allah’ın doğal yaşam çadırından doğrudan aracısız oksijen kullanmaya aday olacağız. Bunu yapmaya karar verip eyleme geçince toplum olarak değişim ve dönüşümün bünyelerimizi nasıl kuşattığını göreceğiz. Yani Marks’ın deyimiyle alt yapıyı yeniden farklı bir sisteme göre kuracağız, sonrasında üst yapımız da bu doğrultuda şekillenecektir. Ekonomik yaşamları bağımsız olmayan toplumların diğer bağımsızlıklarından söz edemezsiniz. Ekonomik ilişkilerimizi düzenleyen kapitalist kurallar olmayacak, insani yaşamın kuralları olacak ve adalet toplumsal yaşamın her alanında varlığını hissettirecek ki, diğer ilişkilerimiz de bir düzene binsin…Ebu Zer(ra) der ki” Yoksulluk fakirlik kapıdan girince, İman pencereden çıkar…” Paraya pula, maddeye hiç değer vermeyen ve yaşamıyla da bunu ortaya koyan birinin söylediği bu söz benim açımdan çok büyük değer ifade eder. Yani bir toplumun freninin patlaması her yolun mübahlaşmasının temelinde geçim sıkıntısı ve bu imkanlara ulaşmayı zorlaştıran sistemlerin olduğu muhakkaktır. Dolayısıyla bunlarla mücadele edip onlardan insanları kurtarmadığımız sürece, insanlara söylenilecek her türlü ideal değerler ve inançlar karşılık bulmayacak ve inandırıcı olma vasfını kazanamayacaktır.

Bugün herkesin hayatındaki gerçek yaşam zorluğu, imkansızlıkların alıp başını gidiyor olmasıdır. İmkânsızlıklar içinde kıvranan kitlelerin bu yaşamlarına duyarsız yaşayanlarla, bu kitlelerin aynı mekânın havasını soluyor olmaları çok tehlikeli bir sürecin habercisidir aynı zamanda. Çünkü insanlar bir noktaya kadar kendilerini frenlerler ama yoksunluk ve yoksulluk hanelerini kuşatmışsa, iman o insanı terk edecek bir delik arar, sonrasında olacaklar böylesi bir sürecin tabii sonucu olur. İnsanların güveni tükenmişse, onların sevgilerinin hala devam ettiğini bekleyenler büyük bir yanılgı yaşarlar. Sevgiden önce güven gelir güven bitmişse sevgi yerini saldırıya bırakır. Yani bu sosyal ilişkilerdeki süreci belirleyenin doğrudan fizyolojik yaşama etki eden unsurlar olduğunu bilmek ve görmek gerekir. Bunu göremediğimiz sürece, toplum için düşündüğümüz ve olumlu sonuçlar elde edeceğimizi sandığımız her türlü plan program ve proje elimizde patlar ve bir sonuç alamayız. Sonuç alınacak bir girişimde bulunursak toplumsal yaşam da değişecektir. Toplumsal yaşam dediğimiz zaman bunun içine her türlü ürün ve ilişkileri koymak gerekir. Aile, kültür, gençlik, eğitim, Hukuk, siyaset, sanat, ahlak vs.

Samimi, ilkeli ve canı pahasına hakikatin yeryüzünde herkese insanca bir yaşam sunması için, hakikatin egemen olması için ayağa kalkanlar olursa, hakikatin gerçekleşmesinin zamanı çok yakın olur. Âmâ herkes bir başkasının değişimini bekleyerek kendisini öncelemezse, zulüm göz yaşı, kan, faiz ve sömürü tüm insanlığı imha ederek hayatımıza son noktayı koyacaktır. Düşünen ve bir sorumluluk duyan tüm aydın entelektüelleri, bilim adamlarını ve akademisyenleri bu değişimi başlatmada ve sürekliliğini sağlayarak devamlılık oluşturmada bir sorumluluk almaya davet ediyorum…Yarınlarını düşünenler bu ince çizgide başlayacaklar yürümeye, en kısa zamanda Allah Hz. Musa’ya açtığı bir homoyolu bizlere ikram edecektir. O güne kavuşmak için bugünlerini bir aydınlatma fişeği olarak geçirenlere selam olsun…

Erol KEKEÇ/15.04.2021/23.39